Kasteel van de ridders van Sint Jan in Gemert 02

Tweede fotoreeks uit de serie over het kasteel van Gemert.
Bij de eerste fotoreeks heb ik een korte geschiedenis beschreven.

Op deze foto staat het hoofdgebouw (kasteel) gezien vanaf de binnenplaats en staande bij de poort (Anton Pieck deurtje) van de oude Donjon.
De binnenplaats is (nog wel) vrij toegankelijk, maar het kasteel staat leeg omdat er geen exploitant gevonden kan worden. De laatste bewoners (oude paters) zijn vertrokken naar een moderner tehuis in Gennep. Ze hebben wel bedongen dat het kasteel toegankelijk moet blijven voor de bewoners van Gemert.

Vooraan links is een deel van een moderne kapel te zien die de paters in de vorige eeuw op de gedempte gracht hebben laten zetten. Er gaan stemmen op om die gracht weer in ere te herstellen en de kapel dus af te breken. Een eventuele exploitant wilde een congrescentrum van het kasteel maken en in de kapel een zwembad graven. Zo kunnen ideeën verschillen. Voor beide ideeën is iets te zeggen vind ik. Ook moderne toevoegingen horen naar mijn idee bij een kasteel omdat die over 200 jaar ook 'oud' gevonden worden. Deze kapel wijkt echter flink af van de bestaande bouwstijlen en toont weinig respect voor het kasteel. Daarom is het geen gemis als deze eventueel afgebroken wordt. Het kasteel komt dan weer in volle glorie te voorschijn.

Kasteel van de Ridders van Sint Jan in Gemert 01

In Gemert staat het enigste kasteel in Nederland met een dubbele voorburcht. 
Lange tijd is het in bezit geweest van de Heilige Ridders van Sint Jan, de zgn. Commanderij van de Duitse Ridders. Na de laffe massamoord op de Tempeliers in Frankrijk op vrijdag de 13e oktober 1307 (in opdracht van de Paus en de Franse Koning Philips), stichten de overlevenden buiten Frankrijk nieuwe ridderordes, die opnieuw veel macht kregen: o.a. de Malthezer ridders, de Johannieters, de Duitse ridders van sint Jan. 
In Gemert bleven de Duitse ridders tot aan de 18e eeuw zelfstandig. Gemert was mede daardoor tot 1809 een zelfstandige vrijstaat in Nederland. Pas toen werd het door Napoleon ingelijfd in de ´Franse´ Nederlanden.
Het kasteel bestaat nog steeds uit 2 voorburchten. De oudste voorburcht is na een brand in 1881 grotendeels herbouwd. De hoekdonjon van de foto is nog een laatste overblijfsel van die oudste voorburcht en als enigste deel nog herkenbaar in de stijl  van het oorspronkelijk kasteel uit 1391. Het kasteel zelf is in 1740 herbouwd in Lodewijk XIV-stijl omdat het niet meer aan de toenmalige eisen voldeed. 
Nòg kun je rondom het kasteel vrij wandelen maar het staat leeg en het is onzeker wat er mee gaat gebeuren.